Energie

Jaarrapport 2022 (1 januari 2022- 31 december 2022)

En ECOLOGISCH?

CO2
Auto: Dit is een moeilijke, een oude auto niet oprijden heeft ook gevolgen, een huisbatterij kost ook vooraf energie en CO2.
Wat we wel weten: per km heeft een benzine / diesel al gauw 150g CO2! Niet niks. Voor een elektrische wagen is dit 75gr als je geen zonne-energie / wind-energie gebruikt. Wij rijden op groene stroom. Dus verschil is 150gram (of 0,15kg)  x 15.000 km 2,25 ton CO2 (per jaar). Achtergronds informatie: shorturl.at/aiqR2

Verwarming: gas verminderen we: ons verbruik van 25000 kWh van 6 ton naar 0,6 ton CO2 ton per jaar. Je ziet in onderstaande het effect van het plaatsen van een lucht lucht warmtepomp in maart 2022. (Tip: wil je weten hoeveel CO2 stoken op mazout of andere bronnen genereert: kijk even naar: (zie site: https://www.energids.be/nl/vraag-antwoord/hoeveel-co2-stoot-mijn-woning-uit/68/  Ter info- de uitstoot voor x kWh is via gasketel nog 10x meer dan via pelletkachel, stookolie is dan weer 1/5 vervuilender dan gas, en hout 2x)

En fijnstof?
https://www.vmm.be/contact/veelgestelde-vragen/faq-binnen-stoken/welk-soort-kachel-vervuilt-het-minste

aantal gram per –  Gigajoule energie inhoud

Pelletkachel 60 g /GJ)
Houtkachel (van na 2015): 94 gr / GJ
Oude houtkachel: 450 g /GJ
Openhaard: 820 g / GJ
Aardgas en stookolie: 2,2 g / GJ

OVERZICHT VAN  januari 2022 tot oktober 2022

Door alle investeringen wordt het geheel rendabeler. Door een overschakeling naar elektrische wagen, het verwarmen op lucht-lucht warmtepomp en de inzet van de slimme batterij krijgen we een 1+1=3 effect.

Hieronder ziet u de 3 grootste energiekosten: elektriciteit, gas en benzine. In de 2 laatste voegde ik het historisch verbruik toe van verleden en verrekende dit met huidige tarieven. Zo wordt ingeschat wat er zou gebeurd zijn als we niets hadden gedaan.

Als we niets hadden gedaan hadden we nu een faktuur van 4600 Euro. Door alle aanpassingen is dit nu 200€ (1200 € want lucht-lucht warmtepomp is er pas sinds maart 2022), een verschil van 4400 euro en 5 ton minder CO2.  In maart 2023 zal het verschil nog grote zijn: wellicht 5000 euro. Let wel er is een investering van 11.000 euro gedaan… Als de hoge prijzen nog een jaar aanhouden…  Opgelet: vooral de gasprijs heeft een groot effect en mogelijks moeten we in de wintermaand toch extra gas verstoken. Dus de berekening in maart 2023 wordt super uitdagend.

OVERZICHT VAN Jan 2022 tot juni 2022

Elektriciteit
01-01-2022 tot 30-06-2022: Dynamisch uurtarief: 111 €   
1688 kWh afname  – 1305 kWh injectie = Verschil 383 kWh
(opmerking verschil dynamisch (111€) – variabel (461): 350€

Gas:
Januari – februari: (verwarming via gas centrale verwarming) 1100 €
Maart- juni: (tado knoppen en verwarming via airco): 70€

Brandstof (diesel / benzine) auto:
0€ voor 7000 km  ipv benzine/diesel (5liter / 100 km = 350 Liter à 1,5€/liter = 700€)

Volledige berekening en overzicht met vergelijking

VERBRUIK  jaarlijks : dag  1270 kWh – nacht 2439 kWh

INJECTIE  jaarlijks: dag 1582 kWh – nacht 696 kWh

UITGAVEN
2009: Zonnepanelen (Pansolar)+ omvormer (Sunnyboy 3300)
kWp = 4,14 / maximaal vermogen kW 3,6
Prijs: 27700   (BTW premie 9127 / groene lening) = 18800€

2020 Zonneboiler (Kijzer): Vaillant Aurostep 250L = 5665 € – 2500 premie = 3165€

2020 Zonnepanelen (Kijzer): 5 LG 345 neton 2 met Enphase microomvers IQ7 &
Envoy S monitoring module:      1687€

sept 2020: Digitale meter

Juli 2021: Elektrische wagen (Zoe 2017) met
laadpaal na verkoop 2 oude autos: 7000€

September 2021: Batterij (eerst 14kWh later uitgebreid naar 17kWh)
Omvormer Goodwe 5000-BH
Batterij: Pylontech FC8000 Force H1 14.21
(10 j garantie > 70% capaciteit): 6000€

December 2022: Pelletkachel: 2500€
December 2022: Infrarood verwarming: 200€

Januari 2022: Thermostaatkranen: Tado: 300€

Maart 2022: Daikin installatie (airco): 4500 €

TOTALE INVESTERING: 43000 €

INKOMSTEN
Groene stroom certificaten: 20 jaar vermoedelijk 1600 € = 32000
Reductie gas 10 jaar: 1000€ -> 300€ = 7000 €
Reductie brandstof: 10j geen brandstof 5L / 100 km à 1,5€ * 15000 Km per jaar= 10.000€
Reductie electriciteitsverbruik door slimme aansturing: 10j ipv 600€ -> 100€ =    5000

INKOMSTEN: 54.000 € + ecologisch voordeel

VERSCHIL: 11000€

_______________________________________________

Stap 1: meten
Meten is weten. We kochten een homewizard P1 meter (30€) (zie https://homewizard.nl/) die je zo kan zetten op je digitale meter. Ook via mijn.fluvius.be kan je natuurlijk gegevens ophalen, zoals kwartierverbruik en pieken (sinds medio 2021).

Stap 2: sluipverbruik en grote verbruikers vinden
Met de P1 meter (stap 1) Je ziet meteen hoeveel je verbruikt en kan je ook zo een beetje spelenderwijze dingen aan en uitzetten om het sluipverbruik te testen. De digicoder wordt nu uitgezet ’s avonds. De lampjes van 15 jaar terug in de veranda vervangen door LEDs… Per dag sluipverbruik van 200W per uur dus toch al 5kW, of aan een prijs van 0,2€ per kWh is 5kWh 1€ per dag of 365€ per jaar! Je kan niet zonder sluipverbruik, maar als de energieprijs hoger is loopt één en ander op. Te meten en te mijden dus. Koken met inductieplaat, genieten van een lekkere ovenschotel… Eigen verbruik is toch al snel 10kW per dag en dat klopt met onze algemene cijfers van meterstanden.

PS de energieprijs die je hier ziet staan is vertekenend (we gebruiken een dynamisch uurtarief) en hier zie je een vast tarief… dit maakt het later mogelijk om een vergelijking te maken.

Stap 3: juridisch
Dat men zomaar afspraken niet nakomt en men slecht onderbouwde informatie doorgeeft (digitale meter zal altijd terugdraaien) is niet te aanvaarden. We verwachten van politici duidelijke stappen die goed juridisch onderbouwd zijn. We tekenen in op het onderzoek van Meester Verbist en spreken ook onze verzekering aan.  (Update mei 2022: zij wachten de resultaten af van de case die ingediend is via Meester Verbist: dat belooft, als die in het nadeel is van de Vlaamse overheid mogen we een storm verwachten).

Stap 4: Wat als…. tijd voor rekenwerk!
De essentie is zoveel mogelijk eigen verbruik te realiseren. In de praktijk lukt dat niet zomaar: de wasmachine doen draaien als er zon is, is één iets. Maar de strijk, stofzuigen en alles wat veel energie verbruikt doe je net als er geen zon is! De bijverwarming op elektriciteit werd een probleem.

Stap 5: Wagen park – deels elektrisch
Doordat één van onze auto’s een diesel is en die in LEZ-zones niet meer binnen kwam hadden we nog andere wagens. Eén ervan (jawel mijn oude cabrio) zou de keuring wellicht niet halen en zouden we niet vervangen. We hakten de knoop door op basis van de  berekening (zie tabblad elektrische auto?): we kochten een 2de hands ZOE R90 intens (44kW) aan van 2017 met nog geen 13.000 km via firma Car… aan een goedkope prijs 12.000 Euro en verkochten de 2 auto’s aan jawel 6000 Euro. Daarnaast kochten we een laadpaal die wanneer er zonneoverschot is, die in de auto duwt..dat was juni 2021. Jammer de laadpaal is sinds september 2021 45% aftrekbaar als particulier.

Investering 2de hands elektrische auto (mits verkoop van onze 2 oudere auto’s) en laadpaal: 7000 Euro. Er is geen wegentaks en inschrijvingstaks. De berekening maakten we op basis van 5 jaar (want technologie zeker in EV’s zal nog wel evolueren), tegen dan zou er een nieuwe wagen wellicht nodig zijn.

Stap 6: Oei…
Wat de verkoper van de laadpaal NIET had gezegd: de auto laadt maar op op zonneenergie als er minimaal 1,4kW overschot is. Concreet: licht bewolkt weer zorgt ervoor dat je tuutuut heel vaak aan de laadpaal moet hangen (zonnepanelen – in huis verbruik) hebben tussen 10u en 18u max 4kWh over….  Ondertussen leerden we dat 44kWh ons ongeveer 300 km in de zomer doet rijden: dus 15kW / 100 km, een gemiddelde afhankelijk van rijstijl en het weer (bij koud weer heb je bijna 20kWh nodig voor 100 km).  Verrekend (zie berekening) is dit: 0,25€ per kW x 15 = 3,75€ per 100 km  of voor 800 km (de afstand om met een volle dieseltank ter rijden waar we 80€ diesel betalen), 37,5€, de helft dus.

Stap 7: Evaluatie
Het is duidelijk dat de EV elektrische wagen niet echt geschikt is voor een zeer lange afstand, een dagje zee kan maar dan moet je extern laden. Het is wat wennen om met zo’n laadpaal aan de autosnel weg om te gaan.

Stap 8: Meer zelfverbruik en informeren!
In april 2021 las ik over dynamisch uurtarief, het is ook een concept dat al in de Vlaamse Energiecommissie speelde. Daar gaf men de indruk dat dit bestond voor consumenten, maar de realiteit is wat anders. Maar wel een goed idee: Stel dat je een batterij hebt die je kan opladen op het moment dat energieoverschotten zijn? Engie kondigt in april aan dat ze dit in de nabije toekomst aanbieden… Het meest ideale zou zijn dat je wagen kan opladen 44kW is niet niks (je verbruikt per dag iets van 10 kW). Stel dat je je wagen vollaadt en kan ontladen naar een kleinere batterij in huis. Vehicle to Grid (V2G): daar wachten we op. Misschien komen er ooit 2de hands batterijen uit auto’s die daarvoor ingezet kunnen worden…

Stap 9: Batterij: berekeningen en premie (augustus 2021)
De rekentool op de V-REG en testaankoop zie  berekening  (tabblad: batterij?) tonen dat het ogenschijnlijk kantje boord is om te investeren in een batterij. Maar de prijs van toekomstige energie is erg onbetrouwbaar, liever het zekere voor het onzekere. We besluiten dat het zelfverbruik super omhoog moet: alle zonneenergie stoppen we in de batterij of EV. Dit zorgt dat het net ook zo weinig mogelijk belast wordt. Met de premie komen we uiteindelijk tot een batterij van 14kW (4500€) die we later zelfs beslissen uit te breiden naar 17kW en dus een totaal investering van 6000 € wordt.

Enkele leveranciers kwamen langs en zo leer je ook heel wat. Meridio (deel van Luminus) bracht ons aan dat zij dus batterijen met slimme software én een dynamisch uurtarief zouden komen. De belangstelling was gewekt!

Stap 10: Welkom batterij! (september 2022)
De leverancier van onze batterij is helemaal mee met de toekomst en ontwikkelt een slimme software gebaseerd op dynamisch uurtarief: zij zijn ook de leverancier waarmee Meridio uitpakte… Er komt een fijne samenwerking dus met leverancier lifepowr.io en blijkbaar piloteren we. Hun dashboard helpt om allerlei informatie bijeen te brengen en op te volgen.

Ondertussen ontdekken we allerlei nuttige dingen zoals energieID.be waar je allerlei informatie kan koppelen en meten.

Stap 11: Dynamisch tarief (januari 2022)

Wat opzoek werk toont wat de prijs zou worden. Op de BELPEX vindt men spotprijzen elke dag om 14u gepubliceerd. Prijzen worden uitgedrukt per MegaWatt… Je betaalde begin 2021 50 € voor 1 MegaWatt, de prijs is doorgaans rond de 100€, in november 2021 schiet de prijs omhoog en weldra wordt 300 € aangetikt 0,3€ per kW. Rekening houdend met de distributiekosten en allerlei andere taksen is er ongeveer 0,116 € per afname kW bij te tellen.

We contacteerden Engie via het aanvraagformulier online in oktober 2021. Reactie bleef uit tot half november waarbij we dan via whatsapp, formulieren etc de aandacht probeerden te krijgen. Dit verliep zeer stroef!  Het contract met Mega werd opgezegd, maar de bevestiging van Engie was niet erg helder. Pas (sic) op 27 januari 2022 kregen we bevestiging dat het dynamisch uurtarief effectief was vanaf 1/1/2022.

Stap 12: Evaluatie (februari 2022)
Een dynamisch uurtarief is één iets, het concreet inpassen in je levensstijl is wat anders…  Het algoritme zoekt je gebruikersprofiel en moet dus wennen wanneer wat en hoeveel gebruikt wordt. De batterij moet oog hebben voor mogelijkse zon en weten hoeveel mogelijks nodig zal zijn. Veel zon was er niet en dus is afname op de goedkoopste momenten erg belangrijk. Tijd om je wagen ook dan op te laden…

Door een foutje in Engie-Fluvius is er nog geen duidelijk zicht op de resultaten. Maar een eigen tool om uurtarief te plakken met verbruik en injectie toont wel het resultaat. In volle energiecrisis is dit het resultaat.

Even uitleggen: de spotprijs is per MEGAwatt uur, dat wil zeggen te delen door 1000 voor een kWh te hebben. Concreet op 5 februari om 23u was er zoveel overschot op de energiemarkt, dat men je betaalt om energie om te nemen (nl 20 € per MWh 0,02 € per kWh). Opgelet: je haalt stroom van het net af, dus komt er net en alle distributietarieven (vast tarief 0,116) bij.
Om 17u (zwarte pijl) is het tarief 138€/MWh. Als je dan injecteert dan krijg je de marktprijs (hier rekent Engie GEEN distributietarief etc toe), om 17u werd 4 kWh geinjecteerd, goed voor 0,5 €).
Het resultaat van die dag is 18,9 kWh afgehaald aan de prijs van 2,62 € of 0,13€ per kWh.

Hier zal iets opvallen: de batterij laadt zich op op een zeer goedkoop moment en injecteert terug naar het net. De injectieprijs van engie is de aankoopprijs. Je wint dus als de aankoopprijs + distributie& nettarief veel kleiner is dan de Injectieprijs. Dit is al een paar keer gebeurd. Vooral ook wanneer de zon fel oplaadt kan je energie terug sturen. Opgelet evenwel: de batterij degradeert daarmee én dus dat is ook in de berekening op te nemen.

Er werd dus een goeie 25 kW afgehaald maar ook 6 kW geïnjecteerd. We betaalden voor 19 kW 2,6 €. Reken daarbij een afschrijving van de batterij mee (10 jaar 3600 dagen en aankoopprijs 6000€), dan zitten we op 4€ voor 19kW, dit komt neer op 0,22 € voor 1kWh en dat is een derde minder dan de huidige energieprijs. (0,36€ kWh).

Opmerking: bij stap 2 gaf ik de meting aan met de P1 meter. Ik zie voor 5 februari het volgende in Homewizard (zie hieronder). De prijs hier is de prijs met een variabel contract januari 2022 en dat was toen 0,36€ kWh. Die dag zou me dus 8,65€ gekost hebben. In realiteit door het inzetten van dynamisch uurtarief  (zie figuur hierboven) verschilt dit 4 €. De helft van de prijs.

Stap 13: Stijgende gasprijs: Ontgassen!? Isoleren? (maart 2022)
Na een jaar van aanpassen is het ondertussen 2022. Het financieel plaatje is één, het ecologische is even belangrijk. De gasprijs steeg en laat zich meteen voelen: als ex-klant van de Vlaamse energie leverancier (VEL) hebben we het contract zo snel mogelijk laten overnemen, eerst door energie.be – maar de onduidelijkheid en prijs doet ons kantelen naar Engie.be. De vraag is of we ons huis niet beter isoleren. Via de nodige tools blijkt dat het erg duur is: dubbele ramen vervangen naar superisolerend, de spouwmuur / buitenmuur sterker isoleren… We zijn ook bezorgd dat werken aan de muur riskant zijn: ook de ventilatie moet in orde blijven.

Ook hier maken we een beslissing: de gasprijs is te hoog en inderdaad gasverwarming is niet ecologisch eigenlijk: op lange termijn moet één en ander elektrisch. We kijken voor de verwarming naar lucht-lucht warmtepomp (meteen ook airco) voor de belangrijkste leefruimtes. We kunnen de grote leefruimte weldra anders verwarmen: met elektriciteit en indien nodig met gas. Economisch én ecologische stap. Voor de andere ruimtes wachten we.

Stap 14: Zoneverwarming (februari 2022)
Toen ons huis gebouwd werd (2000) was gas het walhalla. Condenstatieketels etc. Dus wij zitten op het gas… Niet ecologisch blijkt. Daarenboven hadden we nog geen zoneverwarming: als er iets verwarmd moest worden, dan moest ook de thermostaat naar boven en wordt dus de belangrijkste ruimte mee verwarmd. We wilden dit meer kunnen regelen en investeerden in tado waardoor elke ruimte apart verwarmd kan worden. Met een weekschema wordt dit nu geregeld en als je op sommige momenten een ruimte ingaat is het gewoon kouder omdat je aanwezigheid niet in het schema zit. We besparen zo 15 tot 20% in vergelijking met verleden jaar.

Stap 15: Oei Gas? (maart 2022)

Niet alleen elektriciteit vroeg aandacht, ook gas werd erg prijzig en vroeg meer aandacht. Terecht: de CO2 uitstoot voor gas lijkt niet min: op een jaar waar we normaal ongeveer 2500m3 gas verbruiken staat dit voor (schrik niet) 5 ton CO2!

We bekeken wat we konden doen om de gasverwarming in te perken. Zoneverwarming was een slok op de borrel, maar het moest echt nog beter.

Overschakelen naar een warmtepomp is het best, want de energie die je erin stopt (1kWh elektriciteit) wordt door het systeem omgezet naar een energie waarde van 4kWh. Men spreekt over de COP waarde.

Voor ons huis zijn waterwarmte pomp of geo-warmtepomp te duur (er is geen vloerverwarming etc. )

We kozen voor een lucht -lucht warmte pomp met buitenunit en multisplit (4500€, geen premie) waardoor zowel de grote living (45m2) en annexe keuken (12m2) verwarmd konden worden met de unit op het gelijkvloers, en een slaapkamer boven met een andere unit. De keuken kunnen we s’ avonds afsluiten waardoor nog minder energie nodig is en de 5kW unit zijn werk makkelijker kan doen.

Ecologisch maakt het een groot verschil. Ook al was maart 2022 warm overdag (er waren ook koude nachten) zien we de grote impact in vergelijking met 2021.

Dit was de uitstoot in 2021

In 2022 installeerden we de warmtepomp ( op 3 maart) en na een dikke week hadden we door hoe we dit best konden inzetten (behoudens een fout op 15 maart waar de gasverwarming nog een hele dag per abuis werd ingezet). Het resultaat in uitstoot:

Dit levert ecologisch een daling op van 75% in de uitstoot.

Financieel: de gasprijs is enorm en als die een tijd zo hoog blijft is het geheel de investering waard, de maandprijs zakt van 600 naar 150. Wetende dat de aankoopprijs 4500 euro is…

Maar dit verbruikt toch ook energie? Dat klopt! De warmtepomp vraagt extra kWh, maar door de combinatie huisbatterij (17kWh) en slimme sturing  en het dynamisch uurtarief is de prijs per kWh wellicht voor maart (met veel zon) mogelijks gemiddeld rond 0,2 € per kWh. We verbruikten 130kWh voor de warmtepomp en dus te rekenen als ongeveer 30€ voor de verwarming.

De investering van 4500€ is het zeker waard: ecologisch, mogelijks economisch, maar ook naar comfort want het systeem laat toe om ook in de zomer wanneer er een hittegolf is airco te voorzien en minder slapeloze nachten te hebben.

Kortom: een zinvolle langetermijn investering

Stap 16: het capaciteitstarief (mei 2022)
Het capaciteitstarief komt eraan. Pieken moeten we dus vermijden. Hiervoor rekenen we op onze batterij van 17kW. De berekening van capaciteit toont duidelijk dat zowiezo de digitale meter een meerkost is, en dat het afvlakken van de pieken belangrijk is. Opletten met kerst en nieuw als oven, fritex en van alles en nog wat aanstaat. (Update eind mei 2022: capaciteitstarief uitgesteld naar 2023?)

Stap 17: Noodsituatie? De bijruimte: pelletkachel

En wat met blackouts? Onze batterij heeft een backup module zodat we diverse apparaten van stroom kunnen voorzien. Geen stroom betekent ook geen warmte. Om die reden hebben we in een bijgebouw een pelletkachel geplaatst. In extremis kunnen we daar tijdelijk toeven. Deze ruimte wat tot nu onverwarmd en kon niet gebruikt worden, nu kunnen we er wel in en met een chalet zwitsersgevoel aanwezig zijn…

Ook in pelletkachels heb je maten en soorten, belangrijk is de verbranding van de (juiste en in ons geval 100%-naaldhout) pellets zodat zo weinig mogelijk CO2 wordt geproduceerd. Toch weer een kost van 2000 tal Euro.

Het dynamisch uurtarief is grotendeels gebaseerd op de overschotten van de markt. De belpex prijs wordt elke dag om 14u prijs gegeven . Die wordt per MEGA watt aangegeven en de prijs moet je dus delen door 1000.

ZIE WEBSITE belpex:

Engie heeft als één van de eersten het dynamisch uurtarief voor particulieren mogelijk gemaakt. Naast de belpex prijs komen er extra kosten voor de meter, het dynamisch uurtarief etc.  Hieronder een tabel met het overzicht van belpex en de uiteindelijke prijs incluis BTW.

Flexio is de software (via lifepowr.io) die alles aanstuurt en rekening houdt met

• weersverwachting
• capaciteitstarief
• gedrag (bijv. dagen met specifiek terugkerende patronen)
• dynamisch uurtarief
• prijs laadcyclus

Dit is een relatief typische winterdag, met één uitzondering: de auto werd vroeg geladen (vanaf 21u omdat het tarief 0€ was).
De batterij laadt zich uit het net ook op rond 6u en zeer uitzonderlijk ook rond 10u (tarief was toen het laagst).
De zwarte lijn overdag is het verbruik van de airco.

Concreet: de batterij laadt zich op het goedkoopste moment op en voorziet stroom en vlakt pieken af.

Het netverbruik van die dag is dus de rode lijn (dit is 30-31 december, afvlakken voor capaciteitstarief is nog niet nodig). Je ziet ook een gele lijn: dit is zonne-energie. De batterij heeft rond 15u nog 71% over (in ons geval iets van 10kWh genoeg om de nacht door te komen (je ziet dat ook de dag ervoor van 18u-21u heeft de batterij de airco voorzien van stroom).